پیام اصلی داستان حضرت یوسف بصیرت است، نه عفت و پاکدامنی

پیاده روی اربعین بهترین فرصت برای تفکر درباره هدف اصلی زیارت است

زیارت، لطفِ ما به اهلبیت نیست! تکلیف ماست

غالب هیئت های ما از ظرفیت قرآن حداقل استفاده را می کنند. این واقعا بد است. قرآن اصل جلسه است؛ ثقل اکبر ما قرآن کریم است. اگر ملاک و معیار قرآن نباشد، هرکسی از دین تفسیر خودش را می کند. همین پیاده روی اربعین، هرکسی تعبیر و تفسیر و تعریفی از زیارت اربعین ارائه می کند. زیارت یک دستور است: إِنَّ زِيَارَتَنَا إِنَّمَا هِيَ تَجْدِيدُ اَلْعَهْدِ وَ اَلْمِيثَاقِ اَلْمَأْخُوذِ فِي رِقَابِ اَلْعِبَادِ. تعریف زیارت را از امام باقر علیه السلام بشنویم، نه هیچ کس دیگر. زیارت فقط یک حقیقت و معنا و مفهوم دارد، و آن هم تجدید عهد و میثاقی که بر گردن زائر است. زیارت، لطف کردن به اهلبیت نیست! تکلیف ماست. اگر این تکلیف را انجام ندهیم، باید پاسخگو باشیم. بله، زیارت برکات بیشماری دارد، و در روایات ما هم به آنها اشاره شده؛ اما اینها برکات زیارت است. دستور زیارت برای بهره مندی از برکات زیارت نیست؛ زیارت برای تجدید عهد و میثاق با امام است.

مجری و گزارشگر برنامه رادیو اربعین با یک خانواده حاضر در پیاده روی مصاحبه می کند، و از آنها می پرسد «شما برای چه به زیارت امام حسین علیه السلام آمده اید»؟ آنها می گویند آمده ایم خدمت اماممان برسیم؛ و سایر انگیزه های خود را از زیارت بیان می کنند. مجری می گوید «نه! شما آمده اید زیارت، تا کدام صفت بد رذیله خود نسبت به خانواده ات را بخاطر این زیارت ترک کنید»؟ این چه سوالی است؟ به داماد خانواده می گوید «شما چه خطاها و ظلم هایی را نسبت به همسرتان مرتکب شده اید، و می خواهید در این سفر و زیارت ترک کنید»؟ از همسرش هم همین سوال را می پرسد. مسائل شخصی و درون خانوادگی این خانواده به شما و ما چه ارتباطی دارد؟! این کار خلاف شرع بیّن است. آبروی یک خانواده را در صدای سراسری می خواهید ببرید؟

زیارت مردم نباید به سلیقه سخنرانان و مداحان و مجریان و گزارشگران واگذار شود. آنچه که در زیارت اصل و پایه است، باید محور تبلیغ و مداحی ها و برنامه های ما قرار بگیرد. إِنَّمَا هِيَ تَجْدِيدُ اَلْعَهْدِ وَ اَلْمِيثَاقِ اَلْمَأْخُوذِ فِي رِقَابِ اَلْعِبَادِ. بر گردن ماست که خدمت اماممان برسیم و تجدید عهد و میثاق کنیم. زائر اربعین را با این اصل آشنا و درگیر کنیم. در مسیر پیاده روی و زیارت، زائر باید به این عهد فکر کند. این چه عهدی است که با ائمه داریم؟ عهد یعنی مسئولیت؛ اگر به عهدمان وفا نکنیم، باید قیامت پاسخگو باشیم. بعد از زیارت هم برای عمل به این عهد برنامه ریزی کنیم. چه کنیم که به این عهد وفا کنیم؟ مسیر پیاده روی اربعین بهترین فرصت برای تفکر در این باب است. مسائل حقیقی زندگی خود را عمیق ببینیم.

مسئله اصلی در داستان حضرت یوسف، عصیان برادران اوست، نه ماجرای زلیخا!

اکثر مردم به خدا ایمان نمی آورند و شرک می ورزند؛ حتی فرزندان پیغمبر خدا

ذَلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ أَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ وَهُمْ يَمْكُرُونَ(یوسف 102). انسان گمان می کند داستان حضرت یوسف برای حفظ پاکدامنی و عفت در قرآن کریم ذکر شده. بله، این مسئله هم هست، اما مسئله اصلی برای ذکر این داستان، موضوع دیگری است. مسئله اصلی در داستان حضرت یوسف، ماجرای برادران حضرت یوسف است، نه مسئله زلیخا!

وَمَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ(یوسف 103). خداوند به پیغمبرش می فرماید گمان نکن می توانی همه مردم را هدایت کنی؛ یعقوب نبی نتوانست فرزندانش را هدایت کند. نزدیکترین مردم به پیغمبر خدا، علیه ولی خدا مکر و نیرنگ کردند، و هرچه حضرت یعقوب تلاش کرد نتوانست آنها را آگاه و هدایت کند. وَمَا تَسْأَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِينَ(یوسف 104). هر چند تو در قبال انجام رسالتت، اجری از مردم نمی خواهی، و خالصانه خود را در اختیار هدایت امت قرار داده ای. وَكَأَيِّنْ مِنْ آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ(یوسف 105). و چه بسیار آیات الهی که مردم از کنار آنها براحتی عبور می کنند و متنبّه نمی شوند و آیات مرا نادیده می گیرند.

وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ(یوسف 106). خداوند همه اسباب زندگی را برای تربیت و هدایت مردم قرار داده، اما اکثر مردم به خدا ایمان نمی آورند و شرک می ورزند؛ حتی فرزندان پیغمبر خدا. پیغمبر خدا نتوانست فرزندانش را هدایت کند. امروز کافیست یک روحانی و معمّم، فرزندانش دچار خطایی شوند؛ در فضای مجازی آبروی او را می برند! پیغمبر خدا نتوانست فرزندانش را هدایت کند. أَفَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِيَهُمْ غَاشِيَةٌ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ أَوْ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ(یوسف 107). می فرماید این کسانیکه آیات مرا نادیده می گیرند، نمی ترسند عذاب من ناگهان آنها را فرا بگیرد و به هلاکت برسند؟

اصل پیاده روی اربعین، انتقال محتوای عاشوراست

شرایط امتهای گذشته انقدر سخت میشد که حتی پیامبران الهی ناامید می شدند!

در سه دهه اخیر، اصلی ترین نیاز و مسئله در نظام اسلامی ما در نگاه رهبر انقلاب، مسئله بصیرت است. رهبر معظم انقلاب در دهه 70 و 80 و 90 مفصل و مکرر در مورد بصیرت و عمیق دیدن صحبت کردند. پیام داستان حضرت یوسف، بصیرت است. قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ(یوسف 108). بگو راه و رسم و برنامه من در مدیریت و حاکمیت این است؛ بر اساس عمیق نگاه کردن مدیریت می کنیم.

رهبر معظم انقلاب مکرر گفتند تلاش کنید زیارت اربعین عمق پیدا کند. اکثر موکب ها، غالب اهتمامشان حول پذیرایی از زوّار است. این پذیرایی به جای خود، اما اصل پیاده روی اربعین انتقال محتوای عاشوراست. پیام اصلی که باید به این 25 میلیون زائر منتقل شود، و از طریق این زوّار به مردم جهان انتقال پیدا کند، مورد غفلت قرار گرفته. نگرانی بعضی موکب داران باید این باشد که زائرین برای خواندن نمازصبح همت لازم را ندارند! زیارت که عمیق نباشد، این می شود.

وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى. می فرماید ما پیامبران مختلفی را قبل از تو مبعوث کردیم. أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَدَارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا أَفَلَا تَعْقِلُونَ(یوسف 109). به مردم بگو سرنوشت اقوام گذشته را عمیق و دقیق بررسی کنند، و از عاقبت آنها عبرت بگیرند.

حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَنْ نَشَاءُ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ(یوسف 110). می فرماید کار به جایی می رسید که رسولان من مأیوس می شدند و گمان می کردند نصرت ما حقیقت ندارد! آن زمان که حتی رسولان من ناامید می شوند، نصرت و یاری ما شامل حال جبهه حق می شود. این داستان و آیات چقدر برای برخی مردم و مسئولین ما لازم است. هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده، برخی ترسیده اند؛ به دست و پا زدن افتاده اند برای رابطه و سازش با آمریکا. شرایط جامعه ما هنوز خیلی با اقوام گذشته فاصله دارد. حتی پیامبران الهی هم ناامید می شدند. اگر ما مبتلا به وضعیت مردم غزه بودیم، چند درصد از مردم پای امر حق ایستادگی می کردند؟

نقطه زنی زینب کبری و امام سجاد علیهماالسلام در کوفه و شام!

زیارت درست با مراجعه به قرآن ممکن است

لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبَابِ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَى وَلَكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ(یوسف 111). می فرماید در داستان امت ها و انبیاء گذشته عبرتهایی است برای صاحبان خرد و عقلا. رهبر معظم انقلاب اگر دستور می دهند که به اربعین عمیق نگاه کنید، علت و ریشه در قرآن دارد. اربعین سال گذشته دسته های عزاداری محضر رهبر معظم انقلاب رفتند، و ایشان در صحبت کوتاهی گفتند «سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ همیشه با تفنگ نیست؛ به درست فکر کردن، درست تشخیص دادن، درست هدف گرفتن، و درست نقطه زنی کردن است؛ و همه اینها در صورتی انجام می گیرد که به قرآن مراجعه کنید».

شما با قرآن می توانید درست فکر کنید و درست بیندیشید و درست تشخیص دهید و درست نشانه گیری بگیرید و به هدف بزنید، و دشمن را نابود کنید. جا داشت که امسال همان جوانان و هیئت های اربعینی دوباره محضر رهبر معظم انقلاب برسند و گزارش بدهند که در این زمینه چه اقداماتی انجام دادند. آیا با قرآن درست فکر کردیم و درست تشخیص دادیم و درست هدف گرفتیم و درست نقطه زنی کردیم یا نه؟ یعنی آیا زیارتمان را درست انجام دادیم یا نه؟ زیارت یعنی این.

زینب کبری سلام الله علیها نقطه زنی کرد؛ به کوفیان فرمود «شما مثل پیرزنی می مانید که کلی زحمت می کشد و پنبه را نخ می کند، اما دوباره نخش را پنبه می کند». یعنی شما همه سرمایه تان را از دست دادید، حال اظهار پشیمانی می کنید؟ امام سجاد علیه السلام هم در شام نقطه زنی کرد؛ در کاخ یزید، یزید و ابوسفیان و معاویه را هدف قرار داد و بی آبرو کرد. حقانیت خود و پدر و جدش را به اثبات رساند. طراحی عملیات جهاد تبیین توسط زینب کبری سلام الله علیها و امام سجاد علیه السلام را ببینید. حال هم بعد از اتمام اسارت، هنوز جهاد تبیین زینب کبری سلام الله علیها ادامه دارد. دوباره به کربلا می آیند تا بگویند رنج دیدیم، اما خسته نشده ایم؛ هنوز هم آماده ایم برای تو مبارزه کنیم.